R-waarde, wat is het en wanneer is die belangrijk?

Hout heeft een zekere isolerende waarde, hout houdt warmte lang vast en staat het langzaam af, hout geeft warmte langzaam door. Allemaal uitspraken die te maken hebben met de R-waarde van hout, ofwel de warmteweerstand van hout. De R-waarde van een vloer is belangrijk als je jouw vloer met vloerverwarming wilt combineren.

R-waarde

R (in m².K/W) is de warmteweerstand van een materiaal per vierkante meter en per graad temperatuurverschil. Oftewel hoeveel energie in Watt nodig is om een vloeroppervlak van 1 m² 1 graad in temperatuur te laten stijgen.
De R-waarde is afhankelijk van de dikte en de thermische geleidbaarheid van een materiaal. De thermische geleidbaarheid – ook wel warmtegeleidingscoëfficiënt genoemd – wordt aangegeven met de Griekse letter λ (lambda).
De R-waarde wordt altijd per laag per materiaal berekend. Hoe hoger de R-waarde, hoe slechter het materiaal warmte geleidt (anders gezegd: hoe beter het isoleert).

Verschillende R’en

Je hebt verschillende R’en, de meeste met een letter. Een R met een cijfer, bijvoorbeeld R1 geeft de warmteweerstand van de eerste laag, R2 geeft die van de tweede laag, enzovoort.
In Rc staat de c voor ‘construction’, wat wil zeggen de totale laag aan materialen, dus R1 + R2 + R3 enzovoort.
De m in Rm staat voor ‘material’. Hier gaat het om de warmteweerstand van het betreffende materiaal.
In Rd staat de d voor ‘declared’, de warmteweerstand van het materiaal zoals de fabrikant dit aangeeft.
Dan heb je nog de oppervlakteweerstand, het dunne luchtlaagje dat direct op of tegen een materiaallaag ligt. Het is de overgangslaag naar de omgeving. Deze waarden worden aangegeven met Rsi – surface interior – en Rse, surface exterior. Ze zijn vooral belangrijk bij muren om te bepalen hoe goed een muur isoleert, maar ook bij vloeren die zwevend worden gelegd.

De ideale Rc-waarde voor vloerverwarming

Een algemene ideale Rc-waarde bestaat niet. Stel je daarbij het volgende voor:
Je vloerverwarming bestaat uit een buizenstelsel waardoor warm water circuleert. De warmte wordt aan de laag erboven afgegeven. Als dit een laag is met een heel lage warmteweerstand – bijvoorbeeld een dunne coating – zal de warmte snel aan de omgeving worden afgegeven. De kamer warmt dan relatief snel op. Maar hij koelt ook weer snel af als je de watertemperatuur naar beneden bijstelt.
Bij een vloer met een hogere Rc-waarde duurt het langer voor de warmte aan de omgeving wordt afgegeven. Het duurt dus langer voor de kamer warm is. Maar de vloer houdt de warmte langer vast en het duurt daarom langer voor de vloer is afgekoeld.
Voor het energieverbruik maakt het niet uit of je een vloer met een lage of een hogere R-waarde hebt. Bij een relatief hoge Rc-waarde zal het langer duren voor een kamer warm is. Maar omdat het water dat door de leiding stroomt daarom ook minder snel afkoelt, zal het vervolgens minder opgewarmd hoeven te worden.
Let wel: bij vloerverwarming is de isolerende laag onder de buizen heel belangrijk! Je wilt immers niet dat de warmte naar beneden gaat!

Maximaal toegestane Rc-waarde

Er bestaat wel een maximaal toegestane Rc-waarde. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen vloerverwarming als hoofdverwarming en als bijverwarming. De maximaal toegestane Rc-waarde voor hoofdverwarming wordt door de meeste fabrikanten gesteld op 0,14 m²K/W. Voor bijverwarming is dit 0,18 m²K/W.
Is de Rc-waarde hoger dan wordt de warmte langzamer afgegeven. Omdat de warmte in de leidingen blijft zitten hoeft de ketel ook minder op te warmen, hierdoor wordt je vloer iets minder snel warm maar verbruik je in verhouding maar iets meer energie.

De Rm-waarde bij houten vloeren

Zoals gezegd is de Rm-waarde afhankelijk van de geleidingscoëfficiënt. Die is voor elk materiaal anders. Voor massief eiken ligt de Rm-waarde hoger dan voor lamelparket of multiplank. Eiken heeft ook een hogere Rm-waarde dan grenen. Omdat ook de dikte van het materiaal een grote rol speelt, is de Rm-waarde voor elke vloer in het assortiment van Floorsite anders.

De Rc-waarde bij houten vloeren

Ga je je vloer op de vloerverwarming verlijmen, dan is de Rc-waarde gelijk aan de Rm-waarde van de vloerdelen. Als je je vloer zwevend legt, komen er nog drie lagen bij.
R1 is het luchtlaagje tussen de vloerverwarming en de ondervloer (de folie).
R2 is de ondervloer.
R3 is het luchtlaagje tussen de ondervloer en de houten vloer.
R4 is de houten vloer.
Rc is R1 + R2 + R3 + R4.

Conclusie

Heb je vloerverwarming en je wilt een houten vloer, dan is dat geen enkel probleem. Kies, als het even kan voor het verlijmen van de vloer. Kan dat niet, kies dan voor een lamelparket met de laagste Rm-waarde.